Programy i projekty

YOUNGSTER

Program nauki języka angielskiego młodzieży szkół gimnazjalnych z terenów wiejskich

Celem programu jest wyrównanie szans edukacyjnych młodzieży szkół gimnazjalnych z terenów wiejskich w dostępie do szkół ponadgimnazjalnych w miastach poprzez stworzenie wszystkim chętnym uczniom możliwości uczestniczenia w dodatkowych, dobrowolnych zajęciach polepszających znajomość języka angielskiego.

Gimnazjum Publiczne w Horodle przystąpiło do Programu Językowego w  2008 roku. YOUNGSTER to pogram wyrównywania szans edukacyjnych młodzieży z terenów wiejskich poprzez naukę języka angielskiego, realizowany przez Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej we współpracy z Wydawnictwem Macmillan, które opracowało jego założenia dydaktyczne.

Program Youngster (jako program wyrównywania szans edukacyjnych młodzieży z terenów wiejskich poprzez naukę języka angielskiego) został zapoczątkowany w 2007 roku. Nasze Gimnazjum rozpoczęło udział w programie w  2008/09 w trakcie tzw. fazy właściwej, realizowanej w 94 gimnazjach zlokalizowanych w 72 gminach wiejskich.

Forma zajęć

Zajęcia w ramach Programu Youngster to przeciwieństwo zajęć dydaktycznych. Przede wszystkim zabronione jest w nim robienie klasówek, odpytywanie, zadawanie prac domowych, stawianie ocen, a więc wszystkich tych elementów, które w szkole służą zazwyczaj do dyscyplinowania uczniów i ich szeregowania. W tym programie nie ma przysłowiowego kija, jest tylko marchewka. Youngster to zajęcia dla wszystkich chętnych uczniów, a więc dla tych, którzy świadomie podejmują decyzję o uczestniczeniu w programie, a nie dla wszystkich uczniów. Nauczycielem prowadzącym zajęcia jest Aleksandra Jerzyna.

W ramach projektu odbywa się coroczny konkurs „Teenagers in action”.

Coroczny Konkurs Projektów Klasowych    „Teenagers in action”–

 organizowany wspólnie z Wydawnictwem Macmillan; uczniowie biorący udział w konkursie, mają za zadanie zdiagnozować i opisać problem społeczności lokalnej, który ich zdaniem jest istotny; swoje spostrzeżenia i propozycje polepszenia sytuacji przedstawiają własnymi działaniami, a ich opis umieszczają w raporcie w języku angielskim.

__________________________________________________________________________________________________

KORZYŚCI I ZAGROŻENIA WYNIKAJĄCE Z ODKRYCIA PROMIENIOTWÓRCZOŚCI

KILKA SŁÓW O PROMIENIOWANIU

          Promieniowanie, to pewien sposób przekazywania i wysyłania energii na pewną odległość. To umiejętność emitowania przez pierwiastki promieniotwórcze promieniowania jądrowego w czasie samoistnej przemiany jąder atomowych. Rozpadowi ulęgają tylko pierwiastki radioaktywne. W wyniku tej reakcji powstaje nowe pierwiastki radioaktywne odznaczające się innymi właściwościami.

Rozpad radioaktywny to statystyczny proces. Nie jesteśmy w stanie przewidzieć, w którym momencie jądro atomowe ulegnie rozpadowi. Zachodzące zmiany energii w jądrze w każdej chwili mogą przyjąć taką konfigurację, aby możliwy mógł być rozpad radioaktywny. Jesteśmy w stanie określić prawdopodobieństwo zajścia reakcji rozpadu w określonym czasie.

PROMIENIOTWÓRCZOŚĆ DZIELIMY NA :

v  promieniotwórczość naturalną, która następuje w czasie przemian jądrowych izotopów radioaktywnych występujących w środowisku naturalnym. W środowisku naturalnym występuje ponad 60 izotopów radioaktywnych. Promieniotwórczość naturalna, to tło, w którym możliwe jest życie, wywołuje jednak zmiany genetyczne. Tkanki żywe są jednak w stanie eliminować te szkodliwe zmiany dzięki procesom naprawczym powstałym na skutek ewolucji.

v  promieniotwórczość sztuczną, która zachodzi w jądrach atomów pierwiastków radioaktywnych otrzymywanych sztucznie. Ma tu miejsce bombardowanie cząstkami alfa oraz beta jąder stabilnych pierwiastków.

Promieniowanie istnieje od początków życia na Ziemi. Jego źródłem jest promieniowanie kosmiczne oraz pierwiastki radioaktywne wchodzące w skład skał. Jego ilość wzrasta wraz ze stosowaniem metod radiologicznych w medycynie oraz w przemyśle i wojsku.

Radioaktywność jest synonimem słowa promieniotwórczość. Oczywiście radioaktywność niesie ze sobą wiele niebezpieczeństw i zagrożeń, jednakże w odpowiedni sposób wykorzystana, przy nadzorze wykwalifikowanych pracowników i wiedzy wybitnych naukowców może przynieść wiele pożytku. Stosowana w medycynie może uratować ludzkie życie.

WPŁYW PROMIENIOWANIA

          Duże zagrożenie radioaktywne niesie ze sobą przemysł, którego działalność niesie ze sobą duże niebezpieczeństwo dla środowiska naturalnego. Odpady takie mogą zawierać materiały radioaktywne. Głównym źródłem tych zanieczyszczeń jest hutnictwo. Występujące w hałdach izotopy promieniotwórcze mogą przedostać się do wody oraz powietrza.

Wpływ promieniowania możemy podzielić na:

ü  wpływ bezpośredni, który ma miejsce wówczas, gdy promieniowanie niszczy wiązania cząsteczkowe (kwasy nukleinowe);

ü  wpływ pośredni, który może spowodować radiolizę wody (rozbijanie cząsteczek wody). W wyniku tek reakcji powstają wolne rodniki oraz aktywne jony.

Oddziaływanie promieniowania na organizm człowieka

          Niekorzystne biologiczne oddziaływanie promieniowania na organizm ludzki wynika z jonizacji cząstek powstałych w skutek promieniowania. Pod wpływem procesu jonizacji w tkankach człowiek powstają pary jonów, które są bardzo reaktywnymi chemicznie rodnikami. Powoduje to zniszczenie naturalnej struktury cząstek, w wyniku ich rozrywania lub zlepiania. Przemiany biochemiczne, które są odpowiedzialne za funkcjonowanie organizmu ludzkiego, ulega zmianie także struktura komórek. Jeśli zmiany nie są zbyt duże, to organizm ludzki potrafi w odpowiedni sposób się

bronić (autoregulacyjne właściwości). Jeśli dawka promieniowania jest duża, to prowadzi do licznych nieodwracalnych zmian oraz niszczy strukturę komórek. Wrażliwość ludzkiej tkanki na promieniowanie jest zmienna w szerokim zakresie. Największa wrażliwość wykazuje układ krwionośny oraz rozrodczy. Najbardziej wrażliwymi tkankami na promieniowanie są: szpik kostny, tkanka limfatyczna nabłonek jąder, nabłonek żołądka. Mniejszą wrażliwość wykazują: tkanka łączna, skóra, narządy rozrodcze kobiet, kości, trzustka, wątroba. Zdecydowanie najmniejsza wrażliwość wykazują układ mięśniowy, układ nerwowy oraz mózg. Zmiany popromienne możemy podzielić na:

ü  zmiany somatyczne, które wpływają na procesy życiowe organizmu ludzkiego;

ü  zmiany genetyczne, które powodują niepowracalne zmiany oraz uniemożliwiają prawidłowe przekazywanie cech następnym pokoleniom.

Choroba popromienna powstaje w wyniku bardzo dużych zmian somatycznych. Objawy choroby popromiennej:

– osłabienie;

– bóle głowy;

– biegunka;

– wymioty;

– owrzodzenie jelit;

– zmiany biologiczno-chemiczne we krwi;

– wybroczyny tkankach;

– wypadanie włosów;

– zapalenie gardła;

– niedokrwistość;

– spadek odporności organizmy.

Ostre stany chorobowe choroby popromiennej mogą doprowadzić do śmierci, w sprzyjających warunkach choroba ta może „tylko” doprowadzić do białaczki, ewentualnie anemii plastycznej. W początkowym stadium choroby występuje szansa wyzdrowienia. Pewną nadzieje niesie zabieg przeszczepu szpiku kostnego.

Wraz z upływem lat występują skutki późne choroby popromiennej. Są to: rak, niedokrwistość, zaćma, proces przedwczesnego starzenia się, białaczka.

Korzyści wynikające z promieniowania

Obok szkodliwych skutków, jakie wywołuje, przy odpowiednim dawkowaniu, promieniowanie jonizujące może być wykorzystywane do różnych celów. Promieniowanie ma bardzo duże zastosowanie w medycynie, przy m.in. prześwietleniach rentgenowskich.

Jak przebiega, i na czym polega prześwietlenie rentgenowskie? Otóż strumień promieniowania X ulega osłabieniu podczas przenikania przez określony narząd, gdyż promieniowanie to zostaje pochłaniane przez tkanki. Ilość promieniowania pochłonięta przez tkanki jest uzależniona od ich gęstości. Następnie osłabiony strumień promieni X pada na kawałek kliszy fotograficznej powodując jej zaczernienie, które jest proporcjonalne do osłabienia promieni rentgenowskich. W taki właśnie sposób otrzymujemy zdjęcie rentgenowskie badanej części ciała.

Tomografia komputerowa, ostatnio bardzo popularna, wywodzi się z technologii rentgenowskiej. Polega ona na tym, że wykonywane są zdjęcia badanej części ciała pod różnymi kątami i płaszczyznami. Wszystko jest zrobione komputerowo. Wynikiem tych działań jest warstwowy obraz, który jest w stanie zobrazować niewielkie, początkowe zmiany chorobowe.

Promieniowanie jest wykorzystywane w medycynie także w radioterapii. Szczególne zastosowanie ma w przypadku raka skóry (czerniaka).

Są prowadzone badania mające na celu wykazać wpływ lekarstw na organizm ludzki. Izotop 99Tc jest wprowadzany do organizmu człowieka w postaci związku chemicznego. Będąc w organizmie jest nieustannie monitorowany. Dzięki temu możemy zbadać funkcjonowanie określonych narządów.

Jod 131 jest stosowany w leczeniu tarczycy. Niekorzystny wzrost tkanki tarczycowej może spowodować nadczynność tarczycy. Wydzielana jest nadmierna ilość hormonów. W czasie leczenie wstrzykiwany jest izotop jodu (tarczyca jest w stanie wchłaniać jod) ze znanym okresem połowicznego rozpadu. Zniszczeniu ulega nadmiar tkanki.

Dużą popularność zyskuje od niedawna medycyna nuklearna, która wykorzystuje radioaktywne izotopy, wprowadzane do organizmu ludzkiego. Pozwalają one śledzić procesy zachodzące w środku, wykrywać schorzenia oraz znajdować odpowiednie metody leczenia.

Dzięki wprowadzeniu w miejsce węgla 12C węgla promieniotwórczego 11C, ewentualnie 14C wyjaśniamy metaboliczną aktywność komórki. W taki sposób oznaczona substancja jest wstrzykiwana poddawanej badaniu roślinie lub zwierzęciu. Jesteśmy w stanie wyhodować w tym celu odpowiednie komórki. Dzięki temu jesteśmy w stanie dokładnie monitorować krok po kroku kolejne procesy, którym ulega oznakowana substancja.

           Powszechną stosowaną metodą jest promieniowanie żywności, po to, aby mogła być przechowywana dłużej. Badania wykazały, że produkty żywnościowe, które zostały napromieniowane w celu utrwalenia nie są toksyczne ani promieniotwórcze. Jednakże wywołują procesy chemiczne.

ENERGIA JĄDROWA

 – szansa czy  zagrożenie dla środowiska

 naturalnego?

     Czym jest dla ludzi energia?

Na to pytanie można odpowiedzieć krótko. Jest niezbędna do ludzkiego bytowania. Począwszy od energii wewnętrznej, od której zależy temperatura ciała, poprzez dobrze nam znaną energię elektryczną, aż po energię jądrową, odkrytą w 1896 roku przez Henryka Becquerela. Ta ostatnia ma ogromne znaczenie dla całej ludzkości. Biorąc pod uwagę wszystkie wydarzenia związane z tą odmianą energii, możemy dojść do wniosku, iż jej pozyskiwanie jest zarówno szansą, jak i zagrożeniem dla ludzkości.

Pierwszym i najistotniejszym argumentem świadczącym na przysłowiowy „plus” dla energii jądrowej, jest jej ogromna wydajność. Dla porównania: zużycie paliwa na dużym statku, podczas międzykontynentalnej podróży, wynosi około 5000 ton, jednak gdy wykorzystamy paliwo pochodzenia jądrowego, wystarczy tylko 10 ton uranu. Tak więc energia jądrowa jest bardzo opłacalna.
Inna kwestia to możliwość wykorzystania tego typu energii w medycynie. Możemy bowiem uzyskać z niej tzw. baterię jądrową, mającą niewielką moc, jednak długi czas pracy. Używa się ją na przykład w stymulatorach serca, umożliwiających niektórym osobom życie.
Jednak energia jądrowa ma także i wady, a jedna z nich to niekorzystny wpływ na organizm człowieka. Duża dawka promieni, prowadzi do pogorszenia zdrowia, a nawet śmierci.
Innym problemem związanym z produkcją energii jądrowej, jest składowanie odpadków promieniotwórczych. Zdarza się bowiem, że źle działająca elektrownia doprowadza do przedostawania się odpadków do środowiska naturalnego, na skutek czego może dojść na przykład do zanieczyszczenia wód, zagrażając przy tym życiu organizmów.
Następny argument świadczący przeciwko energii jądrowej, a ściślej rzecz biorąc –  elektrowniom, jest możliwość wystąpienia awarii. Najlepszym przykładem tego typu komplikacji jest Czarnobyl w Ukrainie. W tamtejszej elektrowni 26 kwietnia 1986 nastąpiła katastrofa, której skutki sięgają jeszcze dnia dzisiejszego. W wyniku tragedii zmarło kilkadziesiąt tysięcy osób.
Wzorowym wręcz tego przykładem jest bomba atomowa zrzucona w 1945 roku na Hiroszimę. Po wybuchu miasto w ciągu niecałych 45 sekund dosłownie zniknęło z powierzchni ziemi. W promieniu 1,5 km nikt nie przeżył, a w epicentrum wybuchu temperatura sięgnęła tak wysokiej skali, iż wszystko wyparowało.
Po zastanowieniu możemy dojść do wniosku, iż bezpiecznie i uważnie otrzymywana oraz rozważnie stosowana energia jądrowa nie zagraża środowisku, ani życiu ludzi i innych organizmów. Jednak w rękach człowieka staje się również bronią i to przeciw samemu sobie.
Może doprowadzić do unicestwienia jakiegoś państwa, kontynentu, a nawet całej ludzkiej cywilizacji. Tak więc energia jąder atomowych jest pożytkiem, dla nas –  ludzi, pod jednym warunkiem –  że wykorzystujemy ją dla siebie, a nie przeciw sobie.

_________________________________________________________________________________________

„Znajdź właściwe rozwiązanie”

Palenie to nałóg, na który jesteśmy najmniej uczuleni. Choć nie budzi już żadnych wątpliwości, że jest przyczyną wielu poważnych chorób.

 Realizując program chcemy kształtować postawy zobowiązujące do niepalenia i odpowiedzialności za swoje zdrowie. Liczymy na pomoc i wsparcie rodziców uczniów, bez których nasz wysiłek przyniesie niewielkie efekty.


CEL GŁÓWNY PROGRAMU

  • Zapobieganie paleniu tytoniu wśród dzieci i młodzieży szkolnej.

CELE  SZCZEGÓŁOWE:

  • Zwiększenie wiedzy w zakresie szkodliwości dymu.
  • Zwiększenie świadomości na temat zagrożeń płynących z czynnego i biernego palenia tytoniu.
  • Kształtowanie umiejętności dbania o zdrowie własne i swoich.
  • Kształtowanie postaw asertywnych związanych z unikaniem czynnego i biernego palenia.

Program realizowany jest podczas zajęć warsztatowych z uczniami według następujących tematów, w okresie od lutego do maja 2012 roku:

Zajęcia 1. Poznajmy się bliżej

Zajęcia 2. Laboratorium ciała

Zajęcia 3. Naucz się mówić „nie”

Zajęcia 4. Znajdź właściwe rozwiązanie

Zajęcia 5. Uwierz w siebie

Efektami realizacji programu w szkole będzie:

I. Przyswojenie wiedzy o tym, że:

• nikotyna występująca we wszystkich postaciach tytoniu jest narkotykiem,

• palenie tytoniu pociąga za sobą zarówno przejściowe, jak i długofalowe skutki,

• oddychanie powietrzem zawierającym dym tytoniowy jest niebezpieczne dla zdrowia,

• zaprzestanie palenia przynosi korzyści natychmiastowe oraz korzyści w przyszłości,

• wpływ na decyzję o podjęciu palenia mają przekonania osobiste oraz rodzina, rówieśnicy

i środki masowego przekazu,

• większość dzieci, młodzieży i dorosłych nie pali,

• reklamy papierosów na całym świecie są często ukierunkowane na dzieci i młodzież,

• dzieci i młodzież mogą skutecznie oprzeć się presji palenia,

• sprzedaż i palenie papierosów podlega przepisom prawa i normom społecznym.

 

II. Kształtowanie postaw:

• zobowiązujących do niepalenia,

• dumy z faktu niepalenia,

• wspierania innych osób w decyzji nie podejmowania palenia,

• odpowiedzialności za własne zdrowie.

 

III. Rozwinięcie umiejętności do:

• przekazywania wiedzy i wyjaśniania własnych postaw wobec palenia tytoniu,

• przeciwstawiania się paleniu tytoniu,

• określania korzyści przebywania w środowisku wolnym od dymu tytoniowego,

• wspierania ludzi palących, którzy pragną zerwać z nałogiem.

Koordynator projektu:

Iwona Słupska

Opiekun projektu:

Anna Turewicz

 

PROGRAM EDUKACYJNY „TRZYMAJ FORMĘ” REALIZOWANY W GIMNAZJUM PUBLICZNYM
IM. KRÓLOWEJ JADWIGI W HORODLE

                                                                                                

I. CELE:

      1. Poszerzenie wiedzy na temat zdrowego żywienia, zbilansowanej diety, aktywności ruchowej.

2. Kształtowanie umiejętności niezbędnych do utrzymania dobrego zdrowia i kondycji fizycznej.

3. Uświadomienie zagrożeń dla młodego organizmu – anoreksja, bulimia, otyłość.

4. Propagowanie zdrowego trybu życia.

5. Zwiększenie aktywności ruchowej poprzez aktywne uczestnictwo w zajęciach wychowania fizycznego oraz na sportowych zajęciach pozalekcyjnych.

 

II. ZASADY REALIZACJI PROGRAMU

1. Program realizowany jest w roku szkolnym 2012/2013.

2. Uczestnikami programu są uczniowie klas I – III gimnazjum.

3. Program realizowany jest na lekcjach biologii, godzinach wychowawczych, lekcjach wychowania fizycznego oraz różnych formach zajęć
pozalekcyjnych.

4. Program skierowany jest do uczniów, nauczycieli, rodziców oraz środowiska lokalnego.

 

III. DZIAŁANIA DOTYCZĄCE REALIZACJI PROGRAMU „TRZYMAJ FORMĘ”

1. Propagowanie zdrowego żywienia i higienicznego trybu życia – wykorzystanie lekcji biologii, wychowania fizycznego i godzin wychowawczych.

      2. Przeprowadzenie badań BMI ( Body Mass Index) na wybranej grupie uczniów. Celem badań jest sprawdzenie prawidłowej masy ciała.

      3. Propagowanie i wdrażanie 10 zasad prawidłowego żywienia opracowanych według Instytutu Zdrowego Żywienia w Warszawie (ulotki,
plakaty, reklama, zajęcia  praktyczne w ramach warsztatów kulinarnych).

      4. Praktyczne zaznajamianie uczniów z produktami żywnościowymi i ich składem:

• Zawartość składników produktu spożywczego: dodatki do żywności, które samodzielnie nie są przeznaczone do spożycia – dodane do produktu wpływają na jego trwałość, konsystencję, barwę, zapach lub smak. Co kryje skrót GDA?

• Poznanie głównych grup substancji dodawanych do żywności. Realizacja w oparciu o wycieczki do sklepów spożywczych, samodzielne dokonywanie zakupów, odczytywanie etykiet na produkcie spożywczym, analiza, wyciąganie wniosków.

       5. Propagowanie aktywnego stylu życia poprzez zajęcia wychowania fizycznego  i różnorodne formy zajęć pozalekcyjnych:

• Gry i zabawy rekreacyjno – sportowe.

• Organizowanie środowiskowych imprez rekreacyjno – sportowych.

• 2 – 3 dniowe wycieczki krajoznawczo – turystyczne.

• Organizacja Szkolnych Turniejów w grach zespołowych.

• Udział uczniów w różnorodnych pozaszkolnych zawodach sportowych.

• Organizowanie zajęć warsztatowych i pogadanek na temat zdrowej żywności.

• Podsumowanie programu:

– organizacja szkolnego apelu podsumowującego działania w zakresie realizacji programu „Trzymaj formę”.

IV. EWALUACJA

1. W programie uczestniczą uczniowie z klas I – III Gimnazjum Publicznego im. Królowej Jadwigi w Horodle .

2. Uczniowie biorą aktywny udział we wszystkich formach realizacji programu.

3. Posiadają odpowiednią wiedzę i umiejętności praktyczne dotyczące zdrowego odżywiania  i higienicznego trybu życia.

4.  Aktywnie spędzają swój czas wolny uczestnicząc w różnorodnych zawodach  i imprezach oraz zajęciach rekreacyjno – turystycznych.

5. Włączają do współpracy rodziców i środowisko lokalne.

  Opracowanie:

mgr Irmina Jonak

mgr Joanna Grzeszczuk

 

PROJEKTY Z WOS-u

Projekty realizowane w klasach II gimnazjum w ramach lekcji wiedzy o społeczeństwie.

Klasy społeczne:

Społeczeństwo Polskie

Klasa średnia

Klasa średnia

Mniejszości narodowe i etniczne:

Rzeczpospolita Wielunarodów

Cyganie

Mniejszości narodowe w Polsce

MNIEJSZOŚCI NARODOWE I ETNICZNE W POLSCE